Tổ chức Y tế thế giới đã đưa ra dự báo rằng khoảng 3 triệu người trên khắp toàn cầu mất mạng hàng năm do tác động của rượu bia, chiếm tỷ lệ khoảng 5,3% trong tổng số các trường hợp tử vong hàng năm. Việc tiêu thụ rượu đóng góp vào hơn 200 loại bệnh, chấn thương và vấn đề sức khỏe khác,
Say rượu là gì? Làm sao để biết mình có say rượu hay không ?
Thế nào là say rượu ?
“Say rượu” là một trạng thái khi người tiêu thụ rượu hoặc các loại đồ uống chứa cồn trải qua tình trạng tâm thần và thể chất bị ảnh hưởng bởi cồn. Người bị say rượu có thể trải qua các triệu chứng như
- Mất cân bằng: Người say rượu thường mất khả năng duy trì sự cân bằng, dẫn đến sự dao động, hoặc thậm chí ngã ngửa.
- Nói khó hiểu: lời nói của họ có thể trở nên không rõ ràng, lắp bắp, và khó hiểu.
- Suy giảm sự tỉnh táo: Các chức năng tư duy và nhận thức bị suy giảm, làm cho người bị say rượu trở nên mờ mịt và không thể tập trung.
- Thay đổi tâm trạng: Say rượu có thể gây ra thay đổi tâm trạng, từ hạnh phúc và tự tin đến tức giận và buồn bã.
- Mất kiểm soát: Người bị say rượu có thể mất kiểm soát về hành vi và quyết định, dẫn đến hành động không thận trọng hoặc nguy hiểm.
- Buồn nôn và nôn mửa: Say rượu thường gắn với cảm giác buồn nôn và có thể dẫn đến nôn mửa.
- Giảm khả năng phản xạ: Say rượu có thể làm chậm phản xạ, gây nguy cơ cho việc lái xe và thực hiện các hoạt động đòi hỏi sự tập trung và phản xạ nhanh.
Trạng thái say rượu thường xuất hiện sau khi tiêu thụ một lượng lớn cồn và có thể kéo dài một thời gian ngắn hoặc dài hạn tùy thuộc vào số lượng và loại rượu uống. Say rượu có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe và an toàn của người tiêu thụ và người xung quanh, và việc lái xe trong tình trạng say rượu được coi là hết sức nguy hiểm và bất hợp pháp trong hầu hết các nơi trên thế giới.
Làm sao để nhận biết say rượu ?
Tác động của rượu lên mỗi người có thể khác nhau tùy thuộc vào cơ địa và thể trạng cá nhân. Sự nhanh hay chậm say rượu cũng phụ thuộc vào từng người. Có nhiều biểu hiện khác nhau của người say rượu, bao gồm:
- Hơi thở có mùi rượu.
- Da mặt đỏ ửng.
- Dễ cáu gắt.
- Mất tập trung.
- Đau đầu.
- Chóng mặt.
- Mệt mỏi.
- Buồn ngủ.
- Dễ lo lắng và xúc động.
- Buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy.
- Nhức mỏi cơ bắp toàn thân.
- Đau bụng.
- Rối loạn tiêu hóa.
- Tuyến nước bọt hoạt động mạnh.
- Nhịp tim nhanh hơn.
- Sợ tiếng ồn và ánh sáng.
- Run rẩy.
Các triệu chứng của say rượu thường tự giảm đi sau một thời gian. Tuy nhiên, nếu có các triệu chứng nghiêm trọng sau khi uống rượu, như:
- Nhịp thở không đều.
- Thở chậm, ít hơn 8 lần mỗi phút.
- Rối loạn nhịp tim.
- Hạ thân nhiệt.
- Trạng thái lơ mơ.
- Co giật hoặc động kinh.
- Da nhợt nhạt hoặc tái xanh.
- Nôn mửa nhiều lần.
- Mất ý thức hoàn toàn.
Khi xuất hiện những triệu chứng nghiêm trọng này, cần đưa người say rượu đến cơ sở y tế gần nhất ngay lập tức. Uống quá nhiều rượu có thể dẫn đến nồng độ cồn trong máu cao, gây nguy cơ hôn mê, suy hô hấp, và cần cấp cứu. Nồng độ cồn trong máu từ 4-5 g/l có thể gây tử vong. Say rượu cũng có thể làm mất nước từ cơ thể thông qua nôn mửa và đổ mồ hôi, gây nguy hiểm đối với sức khỏe và tính mạng.
Cách giải rượu nhanh chóng trong 1 nốt nhạc !
Dùng nước để giải rượu
Dùng nước lọc giải rượu
Uống nhiều nước lọc là một trong những biện pháp đơn giản và hiệu quả để giải rượu tại nhà. Nước giúp tăng lượng chất lỏng trong cơ thể, giúp phục hồi chất lượng nước bị mất do tác động của cồn. Nó có thể giúp máu và hệ tuần hoàn cung cấp chất dinh dưỡng và oxy đến các tế bào và mô, đồng thời giúp loại bỏ các chất thải và độc tố tích tụ trong cơ thể sau khi uống rượu quá mức.
Tuy nhiên, nên uống nước một cách từ từ và đều đặn thay vì uống nước quá nhanh. Uống nước quá nhanh có thể gây buồn nôn và làm tăng nguy cơ nôn mửa. Hãy cân nhắc kết hợp uống nước với việc ăn thức ăn nhẹ để giúp hấp thụ cồn và giảm triệu chứng say rượu.
Tuy nhiên, uống nước chỉ là một phần của việc giải rượu. Để hoàn toàn hồi phục sau khi say rượu, cần thời gian và nghỉ ngơi. Hãy đảm bảo rằng bạn không lái xe và tránh các hoạt động đòi hỏi sự tập trung trong thời gian này để đảm bảo an toàn.
Dùng nước ép trái cây để giải rượu
Uống rượu có khả năng giảm lượng đường trong máu, dẫn đến tình trạng mệt mỏi và đau đầu do não bộ không đủ năng lượng để hoạt động. Một trong những biện pháp hiệu quả để giải rượu, nhưng không được nhiều người biết đến, là bổ sung carbohydrate.
Sau khi uống rượu, bạn có thể cân nhắc uống một ít nước ép hoa quả tươi để giảm cảm giác khó chịu. Nước ép hoa quả tươi cung cấp nước và carbohydrate, hai yếu tố cực kỳ cần thiết để quá trình giải rượu diễn ra hiệu quả.
Dùng trà thảo mộc để giải rượu
Các loại trà thảo mộc như trà gừng có thể giúp làm cho cơ thể tỉnh táo hơn sau khi tiêu thụ rượu. Trà gừng cũng có khả năng giảm triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy. Đặc biệt, trà gừng có thể giúp kiểm soát co thắt, làm dịu dạ dày, giảm đầy hơi khó tiêu và ngăn chứng buồn nôn. Ngoài ra, nó cung cấp vitamin B và có thể giảm tác động của rượu lên niêm mạc ruột. Do đó, gừng thường được sử dụng để ngăn chặn và điều trị tình trạng nôn nao và tổn thương nội tạng do tiêu thụ quá nhiều rượu. Các loại thảo mộc khác như hoa cúc và nghệ tây cũng có tiềm năng giúp giải rượu hiệu quả.
Dùng các loại nước đậu để giải rượu
Ninh đậu đen và đậu xanh có thể giúp giải rượu và làm giảm triệu chứng say rượu. Đậu đen có tính mát và thường được sử dụng để làm chè hoặc nấu nước ninh. Nước ninh đậu đen có thể giúp làm mềm triệu chứng say rượu và cung cấp sự xả nhiệt cho cơ thể.
Đậu xanh cũng có tính mát và được sử dụng trong nhiều món ăn và đồ uống truyền thống. Nấu cháo đậu xanh hoặc pha nước uống từ đậu xanh có thể hỗ trợ tiêu hóa và giúp giảm triệu chứng mệt mỏi khi say rượu.
Dùng nước dừa giải rượu
Nước dừa là một lựa chọn tốt để giúp giải rượu và bổ sung nước sau khi tiêu thụ rượu. Nước dừa chứa nhiều chất điện giải như natri và kali, cùng với nước và các dưỡng chất khác như magiê và canxi. Đây là lý do tại sao nước dừa có thể giúp cung cấp nước, điện giải và các khoáng chất cần thiết cho cơ thể sau khi bạn uống rượu.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nước dừa có thể thay thế tốt cho đồ uống thể thao truyền thống, nhưng vẫn cần uống một lượng tương đương để bù nước và điện giải. Tuy nhiên, nước dừa không chỉ giúp giải rượu và bù nước mà còn có nhiều lợi ích sức khỏe khác, bao gồm cung cấp các dưỡng chất và chất chống oxy hóa.
Dùng sữa để giải rượu
Các loại đồ uống như nước lọc, sữa, nước cơm, nước cháo loãng, và mật ong có thể giúp bổ sung nước và các chất điện giải cho cơ thể sau khi tiêu thụ rượu. Chúng cung cấp độ ẩm và các dưỡng chất cần thiết để giúp giảm các triệu chứng do say rượu gây ra.
Sữa có thể hữu ích trong việc bổ sung canxi và dưỡng chất, trong khi nước cơm và nước cháo loãng có thể làm giảm cảm giác đói và giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể. Mật ong không chỉ cung cấp đường và năng lượng mà còn có khả năng giúp ổn định đường huyết.
Dùng đồ ăn để giải rượu ?
Cháo trắng: Cháo là một món ăn dễ tiêu hóa và có khả năng cung cấp nước và muối, giúp giải quyết tình trạng mất nước và các chất điện giải sau khi uống rượu. Nó cũng có thể giúp làm tăng nồng độ cồn trong máu, đẩy nhanh quá trình giải rượu.
Trứng: Trứng chứa axit amin L-cysteine, giúp loại bỏ acetaldehyde, một chất gây độc tố trong cơ thể sau khi uống rượu. Trứng luộc hoặc cháo trứng là sự lựa chọn tốt để giúp cơ thể đào thải acetaldehyde và làm giảm cảm giác mệt mỏi.
Phở gà: Phở gà là một món ăn chứa nước, muối và cung cấp acid amin tự nhiên, như cysteine, giúp gan giải độc rượu. Nó có thể giúp bổ sung các yếu tố cần thiết cho cơ thể sau khi tiêu thụ rượu.
Chuối: Chuối giàu kali, một chất điện giải quan trọng bị mất khi tiêu thụ rượu. Ăn chuối có thể giúp cung cấp lại chất điện giải này cho cơ thể. Người nghiện rượu nhẹ có thể ăn 3-5 trái chuối để giúp phục hồi nhanh hơn.
Trái cây mọng nước: Như cam, chanh, bưởi, dưa hấu… Các loại trái cây này chứa nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, giúp cơ thể phục hồi đường ruột và làm dịu dạ dày. Chúng cũng giàu chất xơ, tốt cho quá trình tiêu hóa.
Sữa chua: Sữa chua chứa nhiều nước và có thể giúp bù nước nhanh chóng sau khi uống rượu. Ăn sữa chua cũng có thể hỗ trợ quá trình tiêu hóa và giúp ngăn chặn chất độc từ rượu xâm nhập vào máu.
Cá hồi: Cá hồi là một nguồn tốt của vitamin B, đặc biệt là vitamin B12, cũng như các axit amin và khoáng chất quan trọng cho sức khỏe. Việc ăn cá hồi có thể giúp cung cấp các dưỡng chất này và nhanh chóng phục hồi sức khỏe sau khi say rượu.
Những lưu ý khi giải rượu
Việc giảirượu cần được thực hiện một cách cẩn thận và có kiến thức. Dưới đây là một số điểm quan trọng cần lưu ý để tránh những sai lầm phổ biến.
Uống nước chanh giải rượu
Uống nước chanh hoặc các đồ uống chua có thể là một sai lầm phổ biến khi chăm sóc cho người say rượu. Điều này là do axit trong chanh có thể làm tăng mức độ kích thích dạ dày và có thể gây ra buồn nôn hoặc làm cho cảm giác buồn nôn trở nên tồi tệ hơn.
Thay vì đồ uống chua như nước chanh, hãy tập trung vào việc bù nước và điện giải cho người say rượu. Sử dụng nước lọc, nước dừa, nước cơm, sữa, nước cháo loãng hoặc các loại đồ uống có chứa chất điện giải và dưỡng chất. Nếu người say rượu cảm thấy có thể ăn, bạn có thể cân nhắc đưa cho họ thức ăn dễ tiêu hóa như cháo trắng hoặc trứng để giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
Nôn để giải rượu
Hình thức móc họng gây nôn cho người say rượu cần được thực hiện cẩn thận và chỉ trong trường hợp cụ thể. Như bạn đã đề cập, việc gây nôn không nên thực hiện nếu người say rượu đã rơi vào trạng thái hôn mê hoặc không thể tỉnh táo để nói chuyện. Gây nôn trong trường hợp này có thể gây ra nhiều nguy cơ và hậu quả nguy hiểm cho sức khỏe, bao gồm:
- Nguy cơ sặc: Khi người say rượu mất tỉnh táo và không có khả năng kiểm soát cơ họng, việc gây nôn có thể làm cho họ sặc nôn, làm tắc nghẽn đường thở và gây nguy cơ nghẹt thở.
- Viêm phổi: Chất nôn có thể tràn vào phổi và gây viêm phổi, đặc biệt là trong trường hợp người say rượu nằm nghiêng hoặc nằm sấp.
- Nguy cơ hạ thân nhiệt: Khi ra ngoài trong thời tiết lạnh hoặc nước lạnh, có thể làm giãn mạch máu và hạ thân nhiệt đột ngột, gây nguy cơ cho sức khỏe.
Việc đưa người say rượu đến một nơi an toàn, giữ họ ở trong tư thế nằm nghiêng để tránh sặc nôn, và theo dõi tình trạng của họ là quan trọng.
Lạm dụng thuốc bổ gan để giải rượu
Bạn nên lưu ý một điểm rất quan trọng. Thuốc giải rượu không thể thay thế hoàn toàn quá trình tự nhiên của cơ thể loại bỏ rượu và độc tố từ rượu. Chúng có thể hỗ trợ một chút bằng cách bù đắp mất mát vitamin, muối và đường, nhưng không thể khắc phục hoàn toàn tình trạng như hôn mê, ức chế, hoặc suy nhược thần kinh do ngộ độc rượu.
Làm sao để tránh bị say rượu bia ?
Một số lời khuyên về cách uống rượu thông minh để hạn chế say rượu bia :
- Cân nhắc thức ăn chứa chất béo: Các chất béo trong thức ăn có thể giúp thẩm thấu cồn, điều này có thể giúp ngăn chặn tình trạng say rượu và giảm tác động của cồn đối với cơ thể.
- Ăn cơm trước tiệc: Trước khi tham gia tiệc, việc ăn cơm có thể hạn chế tiếp xúc của cồn với niêm mạc dạ dày và ruột, từ đó giúp bạn uống rượu mà không bị say nhanh.
- Sử dụng sữa: Sữa có thể làm giảm khả năng hấp thụ cồn bởi dạ dày, tạo thời gian cho gan để loại bỏ cồn trước khi nó xâm nhập vào hệ thống thần kinh.
- Bảo đảm duy trì đủ nước: Một cách quan trọng để tránh tình trạng mất nước sau khi uống rượu là bổ sung đủ nước cho cơ thể. Bạn nên uống nước trước, trong và sau khi uống rượu để đảm bảo cơ thể không mất nước quá nhiều.
- Uống chậm: Uống rượu một cách từ từ thay vì nhanh chóng có thể giúp cơ thể xử lý cồn một cách hiệu quả hơn, giúp giảm các tác động có hại của rượu lên cơ thể.
- Hạn chế nước có gas: Tránh trộn rượu với nước có gas, vì bọt khí trong nước có gas có thể làm cho cồn được hấp thụ vào cơ thể nhanh hơn, gây hại đến các cơ quan khác trong cơ thể và có thể gây tiêu chảy hoặc làm bạn cảm thấy nặng bao tử.
- Chọn đồ uống có độ cồn nhẹ: Cân nhắc việc chọn những loại đồ uống có độ cồn thấp như rượu vang hoặc rượu trái cây, vì chúng thường ít gây say hơn so với các loại rượu có độ cồn cao.
Những lưu ý khi chăm sóc cho người bị say rượu
Những điều nên làm
Nên sử dụng nước ép trái cây hoặc mật ong: Nước ép trái cây hoặc mật ong có thể được sử dụng để điều trị chứng nôn nao sau khi uống rượu.
Bổ sung dung dịch điện giải và súp nước: Sử dụng dung dịch điện giải hoặc đồ uống thể thao là một cách để thay thế các chất như muối và kali bị mất đi sau khi uống rượu. Súp nước cũng có thể giúp phục hồi cân bằng chất lỏng.
Nghỉ ngơi: Phục hồi sau cơn say rượu thường cần một khoảng thời gian, và hầu hết các triệu chứng say rượu sẽ tự giảm đi trong vòng 24 giờ. Việc nghỉ ngơi là quan trọng để cơ thể có thời gian phục hồi.
Uống đủ nước: Uống đủ nước giúp pha loãng nồng độ cồn trong cơ thể, làm cho quá trình loại bỏ cồn diễn ra nhanh chóng hơn và ngăn ngừa tình trạng mất nước trong cơ thể.
Những điều không nên làm
Tránh dùng bất kỳ loại thuốc nào chứa acetaminophen (paracetamol) sau khi uống rượu là rất quan trọng, vì acetaminophen có thể gây hại cho gan khi kết hợp với cồn. Nếu bạn cần sử dụng thuốc đối với các triệu chứng sau khi uống rượu.
Việc sử dụng thuốc chống nôn để giảm triệu chứng say rượu cũng cần cân nhắc cẩn thận. Thuốc chống nôn có thể gây ra tình trạng tồn đọng của chất độc trong cơ thể, đặc biệt khi dùng một cách thường xuyên hoặc lạm dụng. Điều này có thể gây hại cho gan và có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan trong dài hạn.
Những câu hỏi thường gặp khi muốn giải rượu
Có nên uống thuốc giải rượu trước khi nhậu hay không?
Thuốc giải rượu có thể giúp giảm triệu chứng say rượu trong hoặc sau khi uống, hoặc thậm chí làm tăng sự chịu nồng độ cồn trước khi uống rượu. Chúng thường hoạt động bằng cách tăng quá trình chuyển hóa cồn trong cơ thể, giúp loại bỏ nó nhanh hơn và giảm thiểu tác động của cồn lên sức khỏe.
Tuy nhiên, thuốc giải rượu không hoàn toàn loại bỏ tác động xấu của rượu. Một số người có thể lạm dụng thuốc giải rượu và tiêu thụ nhiều rượu mà không nhận ra rằng khả năng giải độc của gan cũng có giới hạn. Khi tiêu thụ quá nhiều rượu, gan không sản xuất đủ enzyme để xử lý toàn bộ lượng cồn trong cơ thể một cách nhanh chóng, dẫn đến tình trạng say rượu.
Có nên sử dụng các cách giải rượu cấp tốc không?
Các biện pháp như uống cà phê, tắm nước lạnh hoặc gây nôn không đủ để cơ thể phục hồi hoàn toàn sự tỉnh táo. Chúng có thể tạm thời làm cho tâm trí tỉnh táo hơn, nhưng không giúp giảm nồng độ cồn trong máu. Vì vậy, cách tốt nhất để thực sự tỉnh táo là ngủ một giấc dài và sâu. Giấc ngủ cho phép cơ thể nghỉ ngơi và hồi phục, giúp gan xử lý cồn và loại bỏ nó khỏi cơ thể.
Làm sao để không bị nôn sau khi say rượu bia?
Uống nước: Khoảng 30 phút sau khi có lần nôn cuối, hãy bổ sung nước cho cơ thể bằng cách uống từng ngụm nước nhỏ từ từ.
Nghỉ ngơi: Để cơ thể có đủ thời gian nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc là cách giúp cơ thể hồi phục sau cơn say rượu một cách hiệu quả.
Uống ibuprofen để giảm đau: Hầu hết các bác sĩ khuyên dùng ibuprofen thay vì acetaminophen. Tuy nhiên, ibuprofen có thể gây khó chịu cho dạ dày ở một số người.
Ăn thức ăn nhẹ: như bánh mì nướng, bánh quy giòn hoặc sốt táo để cung cấp năng lượng cũng có thể giúp điều trị cảm giác buồn nôn do rượu gây ra.
